شامل: 1- وظیفه عمومی 2- وظیفه اختصاصی است.
_ منطقه ومحدوده خود را دانسته ومراقبت دائمی نماید.
_ هرپست را مهمترین پست دانسته وهمواره برای روبروشدن با موارد ناگهانی وحوادث آماده باشد.
_ موانع وحصارهای محدوده خود را همه روزه کنترل کند.
_ وسایل نقلیه را در هنگام ورود وخروج به محدوده ، کنترل نماید.
_ کنترل دقیق افراد در رفت وآمدهای ساعات اداری وخصوصاً بعداز ساعات اداری.
_ کنترل دربها وپنجره ها ،حفاظ ها ، قفلهای سوئیچی وآویزی-اتاقها-راهروها-پیرامون ساختمانها ،راههای نفوذی وحساس ،زوایای بی روح ونقاط کور در هنگام تحویل گرفتن پست وگشت زنی بخصوص درهنگام شب.
_ قفل کردن تمام درهای ورودی وپنجره های ساختمان هنگامیکه جهت گشت زنی از ساختمان خارجمی شود.
_ گشت زنی در محدوده استحفاظی بصورت دقیق و داشتن ارتباط با پست های دیگر.
_ هوشیاری کامل وعدم غفلت از نگاه کردن به جوانب محیط در هرچند لحظه یکبار.
_ عدم افشای اطلاعات در مورد مسائل نگهبانی با تلفن.
_ هماهنگی واطلاع به سر شیفت در صورت بروز موارد مشکوک یا کارضروری
_ اطلاع رسانی موارد خاص در طول شیفت و انتقال آن پس از پایان شیفت به سرشیفت بعدی.
_ نگهبان می بایست شناسایی کامل واطلاع لازم از محل نگهبانی خود داشته و نقاط ضعف را کنترل بیشتری نموده ودر دفتر گزارش نگهبانی ذکر نماید.
_ در راس ساعت تعیین شده درمحل نگهبانی حاضر وپست مربوطه را تحویل گرفته وخروج به موقعداشته باشد
_ درصورتیکه انجام امور نگهبانی به صورت شیفت درگردش باشد، قبل از وارد شدن زمان شیفت جدید،ترک محل نگهبانی برای نگهبان شیفت قبلی ممنوع می باشد.
_ از ترک پست محل نگهبانی خودداری نماید.
_ هرگونه تغییر درمحل یا زمان نگهبانی طی هماهنگی قبلی با مسئول مربوطه انجام گیرد.
_ از انجام هرگونه کار غیر ضروری که نگهبان را از وظیفه اصلی باز می دارد،خودداری بعمل آید.(شرکت و مداخله در نزاع ها و امورات غیر مرتبط با اداره انتظامات…)
_ برخورد حسنه با مراجعین وتلاش درجهت راهنمایی صحیح آنان داشته باشد.
_ از حوزه استحفاظی و تاسیسات (آب- برق- تلفن- تهویه و…) واموال واسناد حفظ وحراست نموده وهرگونه وضع غیر منتظره و مشاهده اشیاء مشکوک ویا حوادث ناگهانی را فوراً به مسئولین ذیربط گزارشنماید.
_ برگه های مرخصی کمتراز یک روز همکاران واتومبیل ها از طریق دربهای ورودی تحویل گرفتهشود و از ورود افراد واتومبیل های غیرمجاز به محیط تحت پوشش جلوگیری بعمل آید.
_ بازدید از اشیاءووسایل، قبل از ورود آنها به محیط تحت پوشش و دریافت برگه خروج وسایل دولتی
_ جلوگیری از مسدود نشدن مداخل وردی و خروجی حوزه استحفاظی جهت ارائه خدمت مناسب درمواقع اضطراری.
_ نگهبان می بایست از سیستم های اعلام خطر وحفاظتی اطلاع کامل داشته ومرتباً آنها را موردبازدید قراردهد.
_ جلوگیری ازتجمع افراد متفرقه درمحل نگهبانی.
_ انجام کلیه ماموریتهای ارجاعی از طریق مسئول مافوق.
علاوه بر وظایف عمومی که نگهبان مکلف به انجام است بر اساس نوع پست و محل آن ممکن است وظایفنگهبان تغییر یابد که این دسته از وظایف را وظایف اختصاصی نگهبان می نامند که برخی از این وظایف بشرحذیل می باشد.
_ دریافت دستورات مخصوص محل نگهبانی از روئسای مربوطه در رابطه با نوع پست و ویژگی های آن.
_ نصب یک نسخه از وظایف اختصاصی نگهبان در محل نگهبانی برای آگاهی از آن و تسلط بر وظایف مزبور.
_ مراقبت و هوشیاری کامل در راستای اجرای وظایف اختصاصی در محل نگهبانی .به هر حال باید دانست بسیاری از پست های نگهبانی دارای وظایف اختصاصی منحصر بفرد هستند که درخارج از آن پست معنایی ندارد مثلا وظیفه نگهبان جلو درب ورودی تاسیسات با وظایف نگهبانمانیتورهای حفاظت الکترونیک کاملا متفاوت بوده و تفاوت ها در وظایف اختصاصی بنا به موقعیت مشخص می گردد
_ دربرخورد با ارباب رجوع کلیه مسایل اخلاقی و شئونات اجتماعی رعایت گردد.
_ در برخورد با مقامات مسئول و سلسله مراتب رعایت احترام را نماید.
_ هر گونه برخورد غیر اصولی و توهین آمیز از جانب دیگران را جهت پیگیری سریعا
_ نظارت و کنترل دقیق بررفت آمد مراجعین به حوزه استحفاظی اعم از کارمند و غیره.
_ به هنگام ورود و خروج افراد متفرقه یا افراد مشکوک در صورت همراه داشتن ساکهای بزرگ ، کیف دستی یا بسته های حجیم به جهت انجام اقدامات امنیتی بالحاظ حفظ حیثیت افراد وبا در نظر گرفتننکات حفاظتی در محلی مناسب و دور از دید مراجعین و کارکنان از محتویات کیف بازدید بعمل آید(درصورت احتمال تخریب از طرف فرد مورد نظر با رعایت اصول حفاظتی ، حضور عینی فرد یا افرادیاز پرسنل انتظامات الزامی است)
_ هنگام بازرسی اگر اجناس یا شیئی یافت شد به هیچ عنوان جایی مطرح نکند تا از طریق واحدحفاظت دستگاه رسیدگی شود.
_ خروج کلیه کارکنان از محیط کار در ساعت اداری به استثناء اعضای هیئت علمی و مدیران ارشد ومتخصصین دستگاه منوط به ارائه برگه مرخصی تایید شده از مسئولین ذیربط به نگهبانی خواهد بود.
_ ورود و خروج کلیه عوامل یا کارکنان متفرقه که به منظور انجام امور عمرانی و تاسیساتی وارد محیطمی شوند صرفا با هماهنگی مسئولان فنی وامور عمومی و با رعایت دقت و مقررات در تردد آنان و بازدیدوسایل همراهشان امکان پذیر و بلامانع خواهد بود.
_ در خصوص استفاده از کارگاهها، آزمایشگاه ها، اتاقهای آموزشی رایانه و…. بعد از ساعت کاری وساعات غیر اداری و تعطیلی ها منوط به هماهنگی قبلی از سوی مسئولین مربوطه و با دادن اسامی افراداستفاده کننده به سرپرست انتظامات خواهد بود.
_ حضور کلیه مامورین نظامی و انتظامی در محیط ، و به هر علت (از قبیل ابلاغ حکم قضایی ،تحقیقات و دستگیری و….) ممنوع می باشد. مگر با تایید بالاترین مقام سازمان.
_ ورود افراد متفرقه (کلیه افرادی که رابطه استخدامی با سیستم ندارند)جهت شرکت در مراسم هایی نظیر کنفرانسها ، سمینارها و گردهمایها منوط به طی این مراحل میباشد : )اطلاع قبلی توسط مسئول واحد برگزار کننده به همراه تاریخ ، مکان و زمان مراسم ، ریز برنامه های اجرایی و فوق برنامه ای اجرایی،لیست اسامی مدعوین، لیست داوطلبان ثبت نام کننده ، لیست کادر اجرایی ، محل اسکان مهمانان ،نمونه کارتهای مدعوین
_ جلو گیری از ورود ارباب رجوع بدون برگ ملاقات و کارت شناسایی مجاز .
_ رسیدگی سریع به امور مراجعین و جلوگیری از ازدحام افراد در محل نگهبانی .
_ فرم ملاقات در نگهبانی تنظیم ، سپس اجازه ورود به ارباب رجوع داده شود)این مورد در مکانهایی که انتظامات تشخیص دهد انجام خواهد شد.
_ نام ونام خانوادگی ملاقات کننده و فرد ملاقات شونده در دفتر گزارش ثبت خواهد گردید .
_ حضور کلیه پرسنل در محیط کار پس از اتمام ساعت اداری و در ایام تعطیل ، منوط به هماهنگیقبلی و طی درخواست مسئول واحد مربوطه و تایید ریاست سازمان و اعلام ان به واحد انتظامات میباشد.
_ نگهبان باید از انواع کارتهای شناسایی موجود در سازمان و امضاء و مهرهای محل کار جهت جلوگیری از جعل آن اطلاع و شناخت کافی داشته باشد.
فردی است جهت نظارت وهماهنگی وبرطرف کردن نیازمندیهای نگهبانان .
_ شناخت کامل محل ومنطقه استحفاظی هرپست وآشنا نمودن نگهبان با پست مربوط به خودش.
_ تعویض بموقع پست ها .
_ سرکشی مداوم به پستها وتهیه نیازمندیهای نگهبانان
فردی که مسئولیت کل نگهبانان منطقه ومحیط استحفاظی مربوطه را بعهده دارد.
_ رسیدگی به امور جاری نگهبانی.
_ تنظیم لوحه نگهبانی.
_ رسیدگی به امورنگهبانان و ما یحتاج آنها.
_ نظارت دقیق بر پستها وکار سرشیفتها.
_ تنظیم گزارش کار روزانه وحوادث اتفاق افتاده.
– موضع نگهبانی:
محلی است که نگهبان جهت مراقبت محیط و حفاظت خود درآن قرار می گیرد.
شرایط موضع نگهبانی:
_ داشتن حداکثر میدان دید و اختفاء .
_ قرار گرفتن موضع در امتداد معابر وصولی.
_ داشتن حفاظت کامل.
_ داشتن ارتباط مواضع پست با یکدیگر.
• باید دانست که اگر افراد نگهبان با هوشیاری کامل مراقب محیط پیرامون خود نباشند از غفلت آنهااستفاده شده واتفاقات غیر مترقبه مثل سرقت وآتش سوزی و… به وقوع می پیوندد.داشتن ارتباط مواضع پست با یکدیگر.